कञ्चनपुर, असोज ३० गते
शुक्लाफाँटा नगरपालिका–४ असैनाका ३१ वर्षीय बिनोद राना तरकारीका बेर्ना (बिरुवा) बिक्री गरेर राम्रो आम्दानी गरिरहेका छन्। तीन कठ्ठा जग्गामा तरकारीको बेर्ना उमारेर व्यवसाय सुरु गरेका रानाले गोलभेँडा, खुर्सानी, भण्टा, ब्रोकाउली, काउली, बन्दागोभी, रायोलगायतका बिरुवा उत्पादन गरिरहेका छन्।
भदौको अन्तिम सातादेखि नर्सरीमा बिरुवा उमार्न थालेका रानाले असोजको दोस्रो सातादेखि बिक्री सुरु गर्नुभएको हो। पाँच वर्षदेखि यो व्यवसायमा संलग्न रानाले गत वर्ष ३० हजार बिरुवा बिक्री गरेका थिए भने यो वर्ष लगातारको वर्षाका कारण १५ हजार बिरुवा मात्र बिक्री भएको जानकारी दिनुभयो।
उहाँले भन्नुभयो, “तरकारीका बिरुवा बिक्रीबाट एउटा याममा रु २ लाख ५० हजारसम्म आम्दानी हुन्छ। आधाभन्दा बढी बिरुवा नर्सरीबाटै बिक्री हुन्छ।” बिरुवा बिक्री गर्न राना साइकलमा गाउँ–गाउँसम्म जाने गर्नुहुन्छ। अन्य तरकारीका बिरुवा बिक्री भएपछि अब प्याजको बेर्ना तयार गर्ने योजना छ।
तरकारी र प्याजका बिरुवा व्यवसायिक किसानहरूले नै खरिद गर्ने गरेको बताउँदै, रानाले बीउ, प्लास्टिक, र अन्य सामग्रीमा करिब रु एक लाख खर्च हुने बताउनुभयो। नर्सरीमा प्राङ्गारिक मल र जैविक विषादीको प्रयोग गरेर बिरुवा हुर्काइन्छ, जसको आम्दानीले उहाँले घरखर्च चलाउनुहुन्छ।
“नर्सरीबाट आएको आम्दानीले घरको खर्च धान्छु र ऋण पनि तिर्छु,” रानाले भन्नुभयो। उहाँले उन्नत जातको बीउ पनि उत्पादन गर्न थालेका छन्, जुन नर्सरीबाटै बिक्री हुन्छ। बिरुवाको हेरचाह, मल राख्ने, र जैविक विषादी छर्कने काममा श्रीमती मुन्नीले पनि सहयोग गर्दैआउनुभएको छ।
रानाले आफ्नो ससुराली बेदकोट नगरपालिकाको चम्फापुरमा दुई दशकअघि नर्सरी बनाउन सिकेर यो व्यवसाय सुरु गर्नुभएको थियो। उहाँले भन्नुभयो, “ससुरालीमा नर्सरीको काम सिकेपछि आफ्नै जग्गामा नर्सरी बनाएर बिरुवा बिक्री गर्न थाले।”
हालसम्म उहाँले कुनै सरकारी तालिम वा अनुदान पाउनुभएको छैन। रानाले थप्नुभयो, “सरकारी सहयोग वा तालिम पाए अझ राम्रो गर्न सकिन्थ्यो जस्तो लाग्छ।”
घोडाघोडी खबर टिम
प्रवन्धक : स्वरूप चौधरी
सम्पादक : इन्दु के. सी.
बजार व्यवस्थापक : श्रेयस चौधरी
प्राविधिक प्रमुख/सह-सम्पादक : टेकु क्षेत्री
कार्यक्रम प्रस्तोता/रिपोर्टर : अन्जान चौधरी